طرح جنگلداری گرازبن

بخش گرازبن به وسعت 1001 هکتار، بخش سوم از جنگل دانشکده که در 10 کیلومتری شرق نوشهر قرار دارد، می‌باشد. این بخش از شمال به یال جنوبی جنگل‌های چلندر (حوزه 46) و چلک، از شرق به جنگل‌های بخش چلیر، از جنوب به رودخانه خیرودکنار و از غرب به جنگل‌های بخش نم‌خانه محدود است. بخش گرازبن جنگل دانشکده به ترتیبی که ذکر شده به 27 پارسل که مساحت آنها بین 15/56 تا 83/37 هکتار متغیر است، تقسیم گردیده است. طرح جنگلداری این بخش از سال 1389 شروع شده است.

در تمام بخش گرازبن سه چشمه وجود دارد، یکی در پارسل 304 (حاشیه شرقی گاوسرای گرازبن)، دومی در پارسل 321 (حاشیه شرقی گاوسرای ماتلستان)، و سومی چشمه‌ دائمی نمخانه در کنار جاده در پارسل 309 که در تمام طول سال آب دارد و به لحاظ تفرجی و همچنین برای وحوش و پرندگان منطقه اهمیت قابل توجهی دارد. به طور کلی قسمت اعظم آب جنگل به صورت زهکشی طبیعی به رودخانه دائمی خیرودکنار ریخته می‌شود.

به دلیل آهکی بودن سنگ مادر منطقه و جریان دائمی آب در رودخانه خیرودکنار و نتیجتا سهولت عمل فرسایش، رودخانه خیرودکنار با عبور از زمین‌های آهکی مسیر خود را حفر نموده و تاکنون به عمق 200 تا 300 متری رسانده است. قسمت جنوبی این بخش که مشرف به رودخانه است، اکثرا پرشیب شده‌اند و در حال حاضر و در این دوره با در نظر گرفتن امکانات فعلی غیر فابل بهره‌برداری می‌باشند.در قسمت‌های شمالی بخش گرازبن، به علت سنگ مادر آهکی و وجود فرایند انحلال، هوادیدگی یک تیپ همگنی از منظر را به نام کارست به وجود می‌آورد که به وسیله سطوح سنگی و وجود دولین تشخیص داده می‌شود، که زهکش طبیعی به وسیله خزش تدریجی مواد به طرف کانال‌های انحلال یافته پائینی به وجود می‌آید. در بعضی از قسمت‌ها دارای گسلهای زیاد بوده(منطقه شغالک گدوک در پارسل 304) و در پارسل‌های پایینی دارای دره‌های عمیق می‌باشد، در قسمت بالائی بخش گرازبن، سه یال موازی در جهت غربی- شرقی وجود دارد که در بین این سه یال به علت جمع شدن مه، رطوبت زیادتر از شیب جنوبی مشرف به رودخانه خیرودکنار بوده و کیفیت موجودی سرپای توده‌های جنگلی هم بهتر است. قسمت پایینی این بخش دارای شیب تقریبا یکنواخت در جهت جنوبی مشرف به رودخانه است.

حیات وحش منطقه

جنگل خیرود (دانشکده) در ناحیه حفاظت شده البرز مرکزی قرار دارد. ناحیه حفاظت شده البرز مرکزی به وسعت 398853 هکتار در سال 1346 حفاظت شده اعلام شده است. در این منطقه 1100 گونه گیاهی و 264 گونه جانوری در منطقه شناسائی شده که قسمتی از فون و فلور این منطقه در جنگل خیرودکنار وجود دارد.

به طور بخش گرازبن از نظر موجودی و تنوع وحوش به علت حفاظت بهتر، غنی‌تر از مناطق جنگلی همجوار خود می‌باشد ولی تا به حال در این مورد مطالعه جامعی نشده است. با وجودیکه شکار در این جنگل ممنوع است، باید قبول کرد که گاهی گونه‌های شوکا،‌ مرال و قرقاول به طور قاچاق شکار می‌شوند. علوفه کافی برای وحوش در این بخش وجود دارد، تنها عوامل نامساعد، کمبود آب در تابستان است. رودخانه خیرود تنها منبع آب وحوش در این فصل می‌باشد.

پارسل‌های 301 تا 303  که جزء پارسل‌های حمایتی این بخش محسوب می‌شوند، چه در گذشته و چه در ده سال آینده تحت عملیات بهره‌برداری قرار نگرفته و نمی‌گیرند و یک ذخیره‌گاه برای تکامل طبیعی توده‌های جنگلی می‌باشند. با توجه به اینکه جنگل خیرود در داخل محدوده منطقه حفاظت شده‌ی البرز مرکزی قرار دارد، بنابراین شکار وحوش و حیوانات در این جنگل ممنوع است.

افزایش سطح جنگل‌کاریها در این بخش که باعث ایجاد فضاهای باز و افزایش علوفه عرضه شده به حیوانات شکاری علفخوار نظیر شوکا است، پیش‌بینی می‌شود که در آینده مسئله خسارات حیوانات شکاری به جنگلکاریها بالا رود. مشکلاتی از جمله خورده شدن بذر بلوط به وسیله‌ی گراز که مانع عمده توسعه جنگلکاریهای بلوط به وسیله بذر (بذر کاری) در این منطقه است.

اسامی حیوانات وحشی و پرندگان موجود در سطح بخش گرازبن و منطقه به شرح زیر است:

پستانداران:  خرس، مرال، شوکا، گراز، شغال، روباه، تشی، موش،‌ خارپشت، خفاش، پلنگ، گرگ، خدنگ و سمور جنگلی.

خزندگان: مارها، افعی قهوه‌ای(افعی سیاه)، مارمولک، لاک‌پشت.

پرندگان: قرقاول، دارکوب(سیاه و خالدار)، بلبل‌ها، جغد، دارکوب، کلاغ، ابیا(سفندماه)، چلچله سبز، کبوتر جنگلی، قرقی و قمری.

دوزیستان: قورباغه.